Jasperina de Jong
Naam | Jasperina de Jong |
---|---|
Geboortedatum | 7 januari 1938 |
Geboorteplaats | Amsterdam |
Beroep | Acteur, Zanger, Cabaretier |
Discipline | Muziektheater, Kleinkunst |
Trefwoorden | Cabaret |
Externe databases: | |
IMDb | |
VIAF |
Biografie
Het begin
Jasperina de Jong werd geboren op 7 januari 1938 in Amsterdam in het Anna-Paviljoen en woonde vervolgens op het Javaplein te Amsterdam. Na haar middelbareschooltijd werkte ze afwisselend als tandartsassistente en typiste. Haar zangstem was inmiddels in de huiselijke kring en op school al ontdekt. Vanaf haar vijftiende volgde ze balletlessen. In 1959 deed ze auditie bij het ABC-cabaret van Wim Kan, die haar afwees wegens gebrek aan talent. Kan zou het later betreuren dat hij De Jong had afgewezen juist op hetgene waar ze erg goed in was: zingen. Teleurgesteld door Kans afwijzing probeerde ze haar talent verder te ontwikkelen op een cabaretcursus bij Cor Lemaire en later bij Bob Bouber.Bij Bouber hoorde ze in 1960 over Eric Herfst en zijn Cabaret Lurelei. Bij Lurelei was net de leading lady Adèle Bloemendaal vertrokken. De Jong deed auditie voor Herfst en de andere oprichter Ben Rowold. Herfst en Rowold waren niet echt enthousiast, maar namen haar wel aan. Jasperina debuteerde in het programma Niet Sexpres uit 1960 en kreeg gelijk laaiend enthousiaste kritieken. Aanvankelijk werkte ze overdag nog bij de Bijenkorf bij de klantenservice, omdat Lurelei in het begin vaak niet meer dan vier tot vijftien toeschouwers had. Het klikte inmiddels ook tussen haar en Eric Herfst, op wie ze al tijdens de auditie verliefd was geworden. Met wie het ook klikte was met Guus Vleugel. Vleugel, een tekstdichter, zag gelijk mogelijkheden voor zijn teksten. Jasperina kreeg er een aantal mee en haar stem bleek wonderwel te passen bij de vileine teksten van Vleugel. Het nummer 'Call girl' werd de hit van de show "Hotel de Botel" uit 1961. Nog in hetzelfde jaar traden Herfst en De Jong in het huwelijk.
Lurelei
In april 1962 won Jasperina met Call girl de eerste prijs in het ICC-concours voor beginnend cabarettalent. In de jury zat onder andere ook Wim Sonneveld. De Jong keek erg op tegen deze cabaretgigant en was dan ook zeer vereerd toen ze in hetzelfde jaar als Eliza Dolittle naast Sonneveld mocht staan in de musical My Fair Lady. Ze speelde de rol afwisselend met Margriet de Groot en Dorien Mijksenaar. Na My Fair Lady trad Jasperina weer op met Lurelei. Inmiddels was de groep het stadium van beginners ontgroeid en trad met veel succes op voor volle zalen. Lurelei bracht vaak controversieel cabaret en raakte regelmatig in conflict met de autoriteiten. Zo werden Guus Vleugel en Gerard Cox gearresteerd op verdenking van majesteitschennis vanwege het nummer Arme Ouwe. In het nummer zong Cox over koningin Juliana. In 1963 kregen De Jong en Herfst een zoon, Pelle. Jasperina was inmiddels de absolute vedette van Lurelei en dé vertolkster van Guus Vleugelteksten. Met Guus Vleugel ging Jasperina verder nadat in 1968 het doek viel voor Lurelei.
Solo
De musical trok en samen met Vleugel en haar man Eric Herfst werd de musical De Stunt geproduceerd. De musical werd niet het succes wat er van verwacht werd en Jasperina stortte zich op het volgende musicalproject Sweet Charity. In deze musical schitterde ze en Sweet Charity vormde de opmaat voor haar successen in de jaren zeventig. Ze trad op in speciale tv-shows als De Jasperina Show en Jasperina's Grote Egotrip. Samen met Eric Herfst, zoon Pelle en Sylvia de Leur vertolkte ze de hoofdrol in komedieserie Rust noch duur die door de KRO werd uitgezonden. Artistieke onenigheid leidde tot een breuk met haar vaste tekstschrijver Guus Vleugel. Nadat ze de hoofdtol vertolkte in diens musical De Engel van Amsterdam, werkte ze even met tekstdichter Lennaert Nijgh, maar ze miste bij hem het venijn van Guus Vleugel. Wel klikte het met Ivo de Wijs en componist Joop Stokkermans, die vrijwel de rest van haar repertoire schreven. In 1980 stond ze weer met man Eric Herfst op het toneel in de cabaretproductie Tussen Zomer en Winter. In 1982 ging de musical Fien in première. Jasperina vertolkte hierin de legendarische actrice Fien de la Mar. Toen het stuk op tournee ging, constateerde een arts een hersentumor bij Eric Herfst. In 1985 overleed hij. Om haar verdriet te verwerken stortte Jasperina zich op haar werk. Pas een paar jaar na Herfsts dood vond ze rust en ging reizen, tuinieren en kon genieten van haar inmiddels geboren kleinzoon. Uiteindelijk trok het theater weer en ging ze weer optreden met het programma Morgenster, wat werd gevolgd door Lang Leve de Opera en Marlene. Na 2002 stopte Jasperina met haar grote theaterproducties.
Theater CV
Jasperina de Jong heeft bijgedragen aan 47 productie(s).
Jasperina de Jong heeft gewerkt in de volgende functies:
- BeeldtAf - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Regie - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Uitvoerende - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Persoon - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
- Producent - Zie lijst (A-Z) of lijst (datum)
Het gehele overzicht van voorstellingen waaraan Jasperina de Jong heeft meegewerkt, voor zover geregistreerd in de Theaterencyclopedie:
NB: Bij de carrièreoverzichten zijn de voorstellingen gekoppeld aan de premièredatum. Het kan echter voorkomen dat personen niet aan de première meewerkten, maar pas later bij de voorstelling betrokken raakten.
Video
Jasperina de Jong: 'Seksobject' (1973). Collectie TIN.
Film
Voor haar rol in de film Vroeger is dood kreeg De Jong een Gouden Kalf.
TV
- Rust noch Duur (1969/70)
- Nina Brink De Musical
- Wilhelmina (als koningin Emma)
Externe links
Bronnen
- Productiedatabase
- Acteurs- en Kleinkunstenaars-Lexicon van Piet Hein Honig, 1984
- Wikipedia